مردم به دلایل گوناگونی مثل اسیدیته بالای قهوه (در کسانی که ناراحتی معده دارند) یا فقط برای نوشیدن قهوه ملایم تری تا خواصش مانند افزایش سوخت و ساز بدن و کاهش وزن را از دست ندهند یا کسانی که آریتمی قلبی یا فشار خون دارند نوشیدنی کم کافئین تری می خواهند (می توانند از قهوه دی کاف بنوشند) و خیلی دلایل دیگر؛ البته نوشیدن چای، یکی از روش های کم کردن میل افراد به قهوه می باشد ولی هیچ وقت چای، طعم غنی، عطر قهوه و فواید آن را ندارد.
در این مقاله می خواهیم به معرفی قهوه جینسینگ، خواص، عوارض، طرز تهیه و … که درمیان نوشیدنی ها می توان بعنوان رقیبی مثال زدنی برای قهوه نام برد می شود بگوییم؛ این قهوه در مقایسه با قهوه اسپرسو دارای رنگی روشن تر، کمی شبیه کاپوچینو اما با طعمی ضعیف تر و شیرین تر می باشد. با کافی پارس برگذار کننده دوره جامع باریستایی با مدرک بین المللی همراه باشید.
گیاه جینسینگ چطور گیاهیست؟
ریشه جینسنگ آداپتوژن (مواد فعال در گیاهان و قارچ های خاصی می باشند که می توانند بر طرز برخورد بدن با استرس، اضطراب و خستگی تأثیر بگذارند) است، یعنی که عمل غیر اختصاصی دارد و باعث افزایش مقاومت بدن در برابر انواع مختلف استرس می گردد.
تاریخچه گیاه جینسینگ:
جینسینگ (Panax ginseng) گیاهی از تیره Panax و خانواده Araliaceae (پاناکس از کلمه یونانی panacos به معنای درمان کننده همه چیز گرفته شده است)، کلمه جین سینگ نامش را از زبان چینی ماندارین “rénshēn” به معنای ریشه مرد گرفته است.
جینسینگ هزاران سال است بخشی از طب چینی است و نام آن درPen tsao، کتابی که در ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد توسط امپراتور شنگ نونگ (از بنیان گذاران آن) نوشته شده است آمده و در آن به این موضوع می پردازد که این گیاه به تقویت پنج اندام مهم بدن نظیر قلب، ریه، کبد، کلیه، طحال، آرامش ذهن و محدود کردن اضطراب و حفظ ایمنی کمک بسزایی می نماید.
گونه های مختلف جینسینگ در تهیه قهوه جینسینگ:
در حال حاضر چهار گونه از Panax وجود دارد که بعنوان جینسینگ گروه بندی شده اند و ممکن است از هر کدامشان در تهیه قهوه جینسینگ استفاده شود:
Panax ginseng- جینسنگ آسیایی و جینسنگ کره ای
Panax quinquefolius- جین سینگ آمریکایی
Panax notoginseng- سان چی جینسنگ
Panax pseudoginseng- جین سینگ ژاپنی
ناگفته نماند تمامی گونه های جینسینگ حاوی مواد موثر یکسان نمی باشند و ترکیب کمی و کیفی این مواد به سن، منشاء و قسمت مورد استفاده گیاه وابسته است.
ارزش غذایی جینسینگ در قهوه جینسینگ:
ریشه جینسنگ Panax حاوی ویتامین های گروه B، E، C، عناصر کمیاب، فیتواسترول ها، اسانس ها (پلی ین ها)، پلی ساکاریدها، گلیکوپپتیدها یا پپتیدوگلیکان ها و ساپونوزیدها می باشد؛ پلی ساکاریدها حدود ۴۰ % از وزن کل گیاه را می سازند، ساپونوزیدهای موجود به شکل جین سنوزیدها هستند و به ریشه جینسینگ خاصیت دارویی می دهند و این خواص به قهوه جینسینگ نیز راه پیدا می کنند.
دمنوش سنتی جینسینگ چه خصوصیاتی دارد؟
دمنوش سنتی یا چای جینسینگ با اضافه کردن جینسینگ بصورت خشک یا پودر شده در آب و حرارت دادن آن تا زمانی که به جوش بیاید (حداقل 15 دقیقه)، تهیه می گردد، طعم این نوشیدنی اول تند و تلخ است اما پس از کمی طعم خوشایندی از خود آزاد می‌کند.
قهوه جنسینگ چیست؟
قهوه جینسینگ نوشیدنی ای متداول تر و خوش طعم تر از نوشیدنی جینسینگ سنتی می باشد و از ترکیب پودر قهوه، عصاره گیاه جینسنگ و … درست می شود و به خاطر طعم منحصر به فرد، غنی و خواص انرژی بخش و محرکی که دارد طرفداران بیشتری نسبت به دمنوش جینسینگ خالص دارد و بصورت های مختلف کپسول قهوه، پد قهوه، ساشه قهوه، نوشیدنی های انرژی زا، کپسول، قرص، شربت، قهوه فوری و … در بازار موجود می باشد.
البته هنگام خرید قهوه جینسینگ حواستان باشد که انواع مختلفی از آن در بازار بفروش می رسد که اکثرا کیفیت پایینی دارند.
مواد اولیه برای تهیه قهوه جینسینگ:
1-دانه قهوه آسیاب شده برای تهیه قهوه (یک شات قهوه ریسترتو حدود 20 میلی‌لیتر)
2-شکر (چون ریشه جینسینگ طعم تلخی دارد)
3-عصاره ریشه گیاه جینسینگ (نصف قاشق چای‌خوری عصاره یا پودر ریشه جینسینگ خشک شده)
4-مقدار 70 میلی‌لیتر شیر گرم
نکته: در انواع ناخالص قهوه جینسینگ، شکر زیادی وجود دارد و عصاره جینسینگ با اسانس آن جایگزین می شود.
4-افزودنی‌هایی هم به این قهوه اضافه می‌شود (برای خوش طعم تر کردن قهوه جینسینگ) که به خاطر کالری بالا و از بین بردن طعم جینسیتک و قهوه استفاده ازشان توصیه نمی گردد:
-خامه گیاهی
-چربی گیاهی هیدروژنه
-خامه شیر
-طعم دهنده
-رنگ‌های خوراکی
طرز تهیه قهوه جنسینگ:
تهیه قهوه جینسینگ در منزل حتی اگر آماتور باشید بسیار آسان و سریع می باشد و به روش زیر صورت می گیرد:
ابتدا شیر را گرم کنید تا اندازه ای که جوش نیاید، عصاره ریشه جینسینگ و شات قهوه از قبل آماده شده را به شیر اضافه کرده و مخلوط کنید، در آخر کار درصورت تمایل شکر هم اضافه نمایید.
بهترین زمان مصرف قهوه جینسینگ:
برای مصرف قهوه جینسینگ توصیه می گردد از دوزهای کم شروع کنید و کم کم مقدارش را افزایش دهید، عصاره استاندارد جینسینگ معمولا حاوی 2 تا 3 % جین سنوزید (دسته ای از فرآورده های طبیعی از گلیکوزیدهای استروئیدی و ساپونین‌های تری‌ترپنی می باشند که ترکیباتشان انحصارا در گیاهان سرده گیاهی پاناکس یعنی جینسنگ ها پیدا می‌شوند و تاکنون حدود ۳۰۰ جین سنوزید شناسایی شده است) می باشد که بهتر است قبل از غذا مصرف شود تا میزان جذب آن بالا برود.
خواص قهوه جینسینگ:
افرادی که قهوه جینسینگ را می شناسند به خوبی می دانند که مصرف به اندازه آن برای سلامتی مفید می باشد، خواص قهوه جینسینگ به مواد گوناگونی که در ریشه گیاه جینسینگ هستند وابسته است؛ درک بیشتر کسانی که از این قهوه می نوشند این است که:
1-حس تجدید قوا دارند و این قهوه برایشان مکملی است که سرعت عمل و تمرکزشان در کارها را بهتر می کند.
2-سطح استرسشان را کم می کند. (با ثاثیر بر ترشح کورتیزول)
3-اخلاق و رفتارشان را بهتر می کند.
4-با نشانه های پیری مقابله می‌کند.
5-توانایی کاهش التهابات در هر قسمت از بدن را دارد.
6-فعالیت آنتی اکسیدانی را در سلول های بدن افزایش می دهد.
7-دارای خواص هیپوگلیسمی می باشد که برای کم کردن غلظت گلوکز خون مفید می باشد.
8-از سنتز انسولین حمایت کرده و ایجاد گلوکز در خون را کم می کند.
9-در بهبود عملکرد شناختی مغز تأثیر بسزایی دارد و در قوی تر شدن حافظه و توانایی ذهنی موثر است.
10-می‌تواند بصورت موقت کارکرد و فعالیت بدن را با بهبود بخشیدن رفلکس ها به رفع کاهش خستگی کمک کند.
12-بهبود گردش خون
13-کاهش کلسترول
14-کمک به هضم غذا با زیاد کردن توانایی تحریک روده
15-ایجاد آرامش و افزایش تمرکز
16-کمک به افزایش و توانایی قوای جنسی مردان
17-کم کردن بی خوابی و استرس با قهوه جینسینگ:
برای کسانی که قهوه را به این دلیل می‌نوشند که علائم بی‌خوابی یا استرس دارند عالی است چون یک فنجان قهوه جینسینگ، کافئین کمتری نسبت به قهوه معمولی دارد اما به خاطر خواص انرژی زا، عملکرد مغز با گردش خون بیشتری روبرو می شود و می تواند مکملی برای قهوه باشد.
18-تقویت سیستم ایمنی بدن با قهوه جینسینگ:
قهوه جینسینگ با توانایی ارگانیسمی (مجموع اجزا یا اعضایی که جسم یک موجود زنده را تشکیل می دهد) که دارد، سازگاری با استرس روانی، تغییرات بیرونی و درونی را تقویت می‌کند و کار سیستم ایمنی، غدد درون ریز و توانایی های جسمی را بهبود می دهد.
این عمل باعث تحریک بهتر کار کردن سیستم ایمنی و آزاد سازی پروتئین ها در بدن می شود، تحقیقات عینی نشان داده است که سیستم ایمنی بیماران سرطانی پس از جراحی به کمک جینسینگ بسیار سریع تر بهبود می یابد.
19-آزاد شدن کم کم انرژی با مصرف قهوه جینسینگ:
پخش شدن کافئین آن هم به آرامی در سیستم بدن یعنی افزایش ماندگاری انرژی بدون تحریک پذیری ناشی از مصرف قهوه.
20-کمک به لاغری با قهوه جینسینگ:
مواد فعال موجود در قهوه جینسینگ بدست آمده از ریشه این گیاه، باعث تولید انرژی و از بین بردن چربی و قند اضافی می‌کند و در نتیجه در طی زمان و مصرف مداوم باعث لاغری می گردد.
میزان کالری و مواد معدنی موجود در یک فنجان قهوه جینسینگ:
1-مقدار 83 کالری
2- 48% درصد چربی
3- 31% کربوهیدرات
4- 21%پروتئین
5- 284میلی‌گرم پتاسیم
6- 64 میلی‌گرم سدیم
7-ویتامین A
8-آهن
طعم قهوه جینسینگ:
قهوه جینسینگ در قیاس با قهوه اسپرسو، دارای طعمی شیرین تر و بادی قهوه غلیظ تر و رنگی روشن‌تر شبیه به کاپوچینو دارد، قهوه جینسینگ خیلی کم بصورت خالص درست می شود و اکثرا با کمی پودر قهوه مخلوط می گردد تا طعم متعادل تری در ترکیب پیدا کنند و خوش طعم تر گردد.
عوارض قهوه جینسینگ:
جینسینگ و قهوه یک تونیک انرژی زا تولید می کنند که برای کمک به بهبود سلامت جسمی و روانی مفید است، در توضیح عوارض مصرف بیش از حد قهوه می‌توان به اضطراب، خونریزی، مشکلات قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، دیابت، اسهال، سندرم روده تحریک‌پذیر، گلوکوم و پوکی استخوان اشاره کرد.
مصرف بیش از اندازه قهوه جینسینگ هم می‌تواند با ایجاد نقص در عملکرد بدن در بروز بیماری های خود ایمنی، اختلالات خونریزی، دیابت، بیماری‌های حساس به هورمون، بی‌خوابی، تهوع، سرگیجه و ناراحتی های کبدی و گوارشی را باعث شود.
اعتدال در مصرف قهوه جینسینگ:
قهوه جینسینگ ترکیبی است از دو ماده جینسینگ و قهوه که به دلیل قدرت ترکیباتشان در تحریک سیستم های مختلف بدن، باید به اعتدال نوشیده شود به ویژه مصرف بیش از حد این قهوه در افرادی که دچار بی‌خوابی، اضطراب یا بی‌قراری هستند می‌تواند باعث تاکی کاردی (بیشتر شدن تعداد ضربان قلب به بیش از حد هنجار که بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه است تُندتپشی یا تاکی‌کاردی Tachycardia می‌گویند)، تحریک‌پذیری یا فشارخون بالا گردد، بدین ترتیب جدا از مصرف قهوه جینسینگ با سایر نوشیدنی های محرکی مثل چای یا الکل خودداری کنید.
تداخل دارویی قهوه جینسینگ:
قهوه جینسینگ می‌تواند با بعضی داروها مثل وارفارین، سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی، مهارکننده MAO و انسولین تداخل ایجاد کند، همچنین ممکن است با افدرین موجود در بعضی آنتی بیوتیک ها، کلوزاپین و … هم تداخل داشته باشد، پس افرادی که باید این داروها را مصرف کنند نباید قهوه جینسینگ بنوشند.
قهوه جینسینگ یک نوشیدنی متعادل:
کافئین عنصری آلکالوئیدی است که در بعضی مواد وجود دارد و آن را بعنوان تحریک کننده سیستم عصبی مرکزی می شناسند، جینسینگ در بعضی نوشیدنی های انرژی زا نیز وجود دارد و مصرف آن به بالا بردن سطح انرژی و فعالیت ذهنی کمک فوری می کند.
با تمام این توضیحات اگر در مصرف قهوه جینسینگ و نوشیدنی های انرژی زای جینسینگ زیاده روی نکنید، این نوشیدنی نه تنها برای شما خطرناک نیست بلکه به شما در خیلی امور کمک می نماید و یک نوشیدنی متعادل محسوب می گردد.
مقایسه گیاه جینسینگ و دانه قهوه در قهوه جینسینگ:
مواردی که در زیر گفته می شود، قیاس دو ماده مفید جینسینگ و قهوه می باشد و قصد تخریب قهوه و فواید آن نیست چون قهوه نیز مانند جینسینگ باید در حد اعتدال مصرف شود تا فرد را دچار عوارض ناشی از اور دوز آن نکند که این مسأاله درباره جینسینگ و مقدار مصرف آن نیز صدق می کند:
1-جینسینگ ایجاد انرژی و افزایش سلامت و شادابی می کند.
2-جینسینگ آنابولیک (یعنی ساخت و حفظ توده عضلانی بدن) و کافئین کاتابولیک (یعنی از دست دادن توده کلی بدن، هم چربی و هم عضله) است.
3-اتفاقی که بعد از نوشیدن قهوه جینسینگ پیش می آید این است که غذا به قند های طبیعی تجزیه و به آسانی توسط سلول ها خرج می شود.
4-کافئین انرژی را با سرعت بیشتری تولید می‌کند و دلیل تجزیه مواد مغذی ذخیره شده در بدن می باشد.
5-جینسینگ به‌عنوان کم کننده استرس ثابت شده است اما کافئین بیش از دوز مورد نیاز روزانه باعث ایجاد اضطراب می گردد.
6-جینسینگ هوشیاری ذهنی، دقت و تمرکز را تحریک و در نتیجه بهتر می‌کند ولی کافئین در بعضی موارد تأثیر منفی بر آگاهی، وضوح و دقت ذهنی دارد.
7-جینسینگ منجر به کاهش فشار خون می شود و همچنین در افرادی که فشار خون پایین دارند نیز به افزایش فشار و جلوگیری از افت آن کمک می نماید.
8-نوشیدن منظم و روزانه قهوه جینسینگ می‌تواند تنش های عصبی را کم کند.
9-کافئین بعنوان عامل افزایش فشار خون، ایجاد فشار عصبی بالا و اریتمی قلبی شناخته شده است.
10-جینسینگ سطح کلسترول خون را کم می کند این در حالیست که کافئین سطح کلسترول را بالا می برد.
11-جینسینگ برای تنظیم قند خون در افراد دیابتی و کسانی که دچار هیپوگلیسمی می باشند مفید است.
12-کافئین باعث افزایش سطح قند خون در افراد دیابتی می گردد و کاهش آن در افراد مبتلا به هیپوگلیسمی را ایجاد می کند.
روش تشخیص قهوه جینسینگ خوب:
مسأله ای که در تهیه قهوه جینسینگ مهم است، درصد جینسینگ موجود در آن نیست بلکه غلظت جین سنوزیدهاست (جین‌سنوزید ها موادی فعال و مرجع برای تعیین کیفیت مخلوط های حاوی جینسینگ به شمار می آیند)، هنگام انتخاب یک محصول حاوی جینسینگ، هم کیفیت و هم مقدار ماده فعال موجود در آن اهمیت دارد؛ محصولات موجود در بازار اکثرا حاوی عصاره جینسینگ با سطح ماده فعال حدود 1% یا 2% خلوص می باشند و این در حالیست که درصد در برخی از محصولات حاوی جینسینگ 8 می باشد.
در نتیجه هرچه سطح ماده فعال بیشتر باشد، مقدار عصاره مورد استفاده کمتر می باشد چون اگر به جز این باشد طعم قهوه جینسینگ بسیار تلخ می‌شود، پس وقتی برچسبی با 1٪ مقدار خلوص جینسینگ را دیدید به این معنی نیست که آن قهوه کیفیتش نسبت به قهوه جینسینگ دیگری با 3/0 % بیشتر است.
در انتهای مقاله باید گفت قهوه جینسینگ فواید زیادی برای عملکرد مغز، آنتی‌اکسیدان ها و سیستم ایمنی بدن دارد و می تواند باعث کاهش وزن هم بشود، همچنین استرس و خستگی را کم می کند و به شما روحیه با نشاطی می بخشد، مقاومت بدنی را افزایش می‌دهد.
البته عوارضی نیز در صورت استفاده بیش از حد و داشتن بیماری های زمینه ای مانند بی‌قراری، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری، اختلالات گوارشی و خونریزی دارد، اما با این حال ریشه گیاه جینسینگ گزینه ای ایده آل برای قهوه خورها می باشد و ارزش تست کردن را دارد. برای دیدن سرفصل های دوره آموزشی جامع و تخصصی قهوه های دمی آموزشگاه قهوه کافی پارس، روی لینک ضربه بزنید.
