در صنعت قهوه، قهوه کانفورا و قهوه روبوستا بعنوان یک قهوه با طعم معمولی رو به پایین به حساب می آیند و در بین همه جا افتاده است که دانه قهوه روبوستا یک فنجان قهوه بد با طعم و عطر کم بوجود می آورد؛ این نوع قهوه برای کشاورزان محصولی ارزان تر و پر از کافئین و در برابر خشکسالی و انواع آفات و بیماری مقاوم می باشد به همین خاطر از روبوستا بعنوان یک قهوه پرکننده استفاده می شود که در مارجین های مختلف و قهوه فوری بکار می رود؛ با اینکه این تصورات کاملاً درست نیست ولی تفکرات اشتباه زیادی درباره قهوه روبوستا هست که یکی از آنها این است که روبوستا از گونه های مختلف قهوه نیست بلکه یکی از پرمصرف ترین گونه های گیاه کانفورا می باشد، در این محتوا می خواهیم به بررسی قهوه کانفورا و تفاوتهای بین قهوه کونیلون و روبوستا بپردازیم. با کافی پارس مجهزترین آموزشگاه برگذار کننده دوره جامع باریستایی تا انتها همراه باشید.
قهوه کانفورا چیست؟
قهوه کانفورا که معمولاً بعنوان قهوه روبوستا شناخته می شود گونه ای از قهوه می باشد که در آفریقای مرکزی و غربی آفریقای جنوبی کشت و رشد می کند، این قهوه گونه ای از گیاهان گلدارِ خانواده روناسیان می باشد و به آن قهوه روبوستا می گویند؛ این گیاه ریشه ای کم عمق دارد و درخت یا درختچه ای مقاوم می باشد که تا حدود ارتفاع ۱۰ متر نیز رشد میکند، کانفورا به شکلی نامنظم گل میدهد و حدود ۱۰ الی ۱۱ ماه طول میکشد تا دانههایش رشد کنند و آماده برداشت شوند.
طبق اعلام سازمان بینالمللی قهوه (ICO) قهوه کانفورا تقریباً 35٪ از کل تولید قهوه جهان را تشکیل میدهد، فقط در قرن نوزدهم تقریباً 300 سال بعد از تركیب گیاهان قهو ه عربیکا، در خارج از آفریقا پرورش داده شده است؛ کشور ویتنام بزرگترین تولید کننده قهوه کانفورا در دنیاست و در ردیف دوم کشور برزیل قرار گرفته است، همچنین کشور مکزیک تنها کشور آمریکای لاتین می باشد که قهوه روبوستا را به میزان قابل توجهی پرورش می دهد.
خصوصیات قهوه کانفورا:
-کانفورا در قیاس با عربیکا مقاوم تر، پر محصول تر و گیلاس های آن در رسیدن یکنواخت تر می باشند.
-قهوه کانفورا بطور طبیعی دارای کافئین قهوه بالاتری می باشد و همین باعث می گردد تا در برابر آفات و بیماری های گیاهی مقاوم تر شود.
-در دماهای بالا و آب و هوای گرمسیری و در ارتفاعات پایین تر به اندازه 100 متر از سطح دریا قابل کشت می باشند.
-در برابر درجه حرارت های بالاتر از حد که معمولا مانع از رشد گیاهان عربیکا میشوند هم مقاوم هستند.
-بزرگترین خریداران قهوه کانفورا یا روبوستا در دنیا، تولیدکنندگان عمده قهوه می باشند.
-از قهوه کانفورا در تهیه انواع محصولات دارای کافئین ازجمله کپسول قهوه و نوشیدنی های انرژی زا استفاده می شود.
-امروزه تقاضا برای قهوه روبوستا نیز در حال افزایش است و بر طبق گزارشات صادرات قهوه عربیکا کمتر شده و صادرات روبوستا روند رو به افزایشی داشته است.
تفاوت بین روبوستا و کونیلون چیست؟
-روبوستا و کونیلون گونههای گیاه شناسی خواهر (زیرگونه) گونههای قهوه کانفورا می باشند که دارای بسیاری از ویژگی های این قهوه هستند و هر دو بعنوان قهوه روبوستا به بازار عرضه می گردند چون تنوعشان در دنیا محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.
-روبوستا از درختان کانفورا در کشورهای آفریقای مرکزی نظیر ساحل عاج و گینه پرورش می یابد و از آن بعنوان خط گینه نام می برند.
-کونیلون از کشورهای آفریقای غربی مثل جمهوری دموکراتیک کنگو و کامرون بدست می آید و آن را خط کنگو می نامند.
-کونیلون و روبوستا خانواده خود را از گونه های وحشی یا زراعی دارند اما بیشترشان در آزمایشگاه ها بوجود آمده اند.
-کونیلون ها از نظر ارتفاع رشد نمیکنند و سایبان بزرگ تری در مقایسه با روبوستا دارند و زودتر بالغ می گردند.
-این دو گیاه دارای برگهای کوچک تری می باشند و در برابر خشکسالی مقاوم ترند، با این حال باز هم روبوستا در برابر آفات و بیماری ها مقاوم تر می باشد.
-کونیلون ازلحاظ ژنتیکی دارای تنوع بیشتری نسبت به روبوستاست و این یعنی گونههای جدید و قدیمی آن میتوانند بدون ایجاد هیچ مشکلی در کنار هم رشد و پرورش یابند.
-غالباً هر دو گونه با هم کشت میشوند، حتی بعضی از تولید کنندگان قهوه، ترکیبی از این دو گونه را (که دارای خصوصیات هردوشان می باشد) پرورش می دهند مثلا در برزیل بعضی از کشاورزان انواع مختلفی از محصول را زیر کشت می برند که در زمانهای مختلف می رسند و این امکان را به ایشان میدهد تا برای تعدادی محصول متوالی کاشت داشته باشند.
قهوه کانفورا هیبرید:
گیاهان قهوه کانفورا را میتوان به سادگی با انواع دیگر از همان گروه گیاهان ژنتیکی ترکیب نمود تا هیبرید های جدیدی خلق گردد، با این وجود برخلاف قهوه عربیکا، تعداد و هیبریدهای خاص کانفورا شناختهشده نیستند؛ یکی از ایرادات قهوه کانفورا هیبرید این است که دارای لقاح باز است، یعنی خط خالصی مثل عربیکا وجود ندارد و این قضیه بررسی و شناخت تاریخ ژنتیکی یک تنوع ترکیبی خاص را سخت میکند؛ اما باز هم انواع مختلفی از قهوه کانفورا و عربیکا وجود دارند که دارای خصوصیات ژنتیکی مولدشان می باشند که از راه صلیب های خود به خودی یا پرورش های عمدی صورت می پذیرد، بعضی ازین ترکیبات شامل موارد زیر می باشند:
Arabusta، Hibrido de Timor، Sarchimor و Icatu
تکامل قهوه کانفورا:
-از قهوه کانفورا بیشتر برای افزایش استحکام و کافئین به ترکیبات قهوه و نوشیدنیهای قهوه عربیکا استفاده می گردد.
-مخلوط عربیکا با قهوه کانفورای کیفیت بالا ویژگی های خوبی نظیر افزایش کیفیت بادی قهوه و کرمای قهوه به همراه دارد که هر دوشان خصوصیت عادی یک فنجان قهوه کانفورا می باشد.
-این روزها پرورش قهوه روبوستا با کیفیت بالا در صنعت قهوه رواج بیشتری پیدا کرده است.
-هم گونه های این قهوه افزایش یافته است و هم استانداردهای کیفیت.
-علاوه بر ژنتیک، در 30 سال گذشته مسائلی مانند مدیریت محصول، کشت، برداشت و فراوری کانفورا تکامل یافته است.
-قهوه کانفورا برای داشتن کیفیتی بالاتر نیاز به برداشت دستی دارد چون بسیاری از گیاهان قهوه کانفورا دارای ساقههای زیاد و نامنظمی می باشند و برداشت مکانیزه میتواند به گیلاس قهوه ها آسیب بزند بنابر این استفاده از ماشینآلات برای برداشت همیشه بهترین گزینه نمی باشد.
پرورش مخصوص قهوه کانفورا:
-بعضی از تولیدکنندگان به این نتیجه رسیده اند که اگر قهوه روبوستا نیز با همان مراقبت هایی که برای قهوه عربیکا انجام می گردد، کشت و تولید شود میتواند یک فنجان قهوه غنی با طعمی فوق العاده و بی نظیر پدید آورد که دارای اسیدیته بالا، شیرینی متوسط و تلخی کم باشد.
-مشخصات یک فنجان از دانه قهوه کانفورا ی با دقت تولید و رست شده، قهوه ای کامل و غنی با طعمی به یاد ماندنی، اسیدیته متوسط و تلخ می باشد که از نظر بعضی منتقدان دارای طعمی ادویه ای، گلی و میوه ای نظیر خربزه، گردو، جوز هندی و کاکائو می باشد.
-قهوه کانفورا میتواند با روشی که برای پردازش، خشک کردن و تخمیر قهوه عربیکا استفاده می گردد فراوری شود اما زمان هر مرحله متفاوت خواهد بود چون میوه کانفورا دارای ویژگیهای مختلفی است مثلا باید به روشی متفاوت برشته شود زیرا گیلاس کانفورا دارای قند و اسیدهای بسیار کمتر و ساختار گوشتی سفت و سختی می باشد.
-در سال 2010، موسسه کیفیت قهوه، برنامه رسمی روبوستای تخصصی را راه انداخت تا بر درجه بندی کیفیت روبوستا تمرکز داشته باشد.
-انجمن تخصصی قهوه برزیل از سال 2018 هم تولیدکنندگان قهوه کانفورا را بعنوان عضو پیوسته پذیرفته است و میزبان یک جایزه سالانه جام کانفورا می باشد.
در انتهای این مقاله با توجه به اطلاعاتی که بدست آوردید، پیشنهاد می گردد برای خرید انواع دانه قهوه به سایت کافی پارس مراجعه نمایید.